#3 Powięź - jako jedno z oczek w głowie :)


Powięź, czyli sieć włókien kolagenowych zaliczana jest do tkanki łącznej. 
Namięsna, omięsna i śródmięsna będąc ze sobą połączone tworzą nieskończoną sieć okalającą wszystkie narządy oraz tkanki miękkie. 
Namięsna otacza brzusiec mięśniowy, chroni go stanowiąc osłonę. Główną rolą omięsnej jest funkcja ochronna - zapobiega nadmiernemu rozciągnięciu się brzuśca mięśniowego, w chwili gwałtownego przekroczenia fizjologicznej ruchomości włókien mięśniowych, omięsna bardzo szybko sztywnieje uniemożliwiając dalsze rozciąganie i uszkodzenie tkanki. Ciekawostkę stanowi fakt, iż jej funkcjonalność drastycznie spada po zabiegach chirurgicznych oraz uszkodzeniach w okolicy przyczepu ścięgnistego do kośćca co prowadzić może do dalszej patologii w zależności od funkcji i połączenia danego mięśnia.
Śródmięsna leży najbardziej w głąb tkanki i otacza najmniejszą część mięśnia, przez co jest bardzo podatna na rozciąganie. Rolą śródmięsnej jest przenoszenie powstających obciążeń oraz łączenie włókien w jedną funkcjonalną całość. Gęstość i grubość powięzi jest proporcjonalna w stosunku do przyjmowanych przez nią obciążeń oraz wielkości i kształtu brzuśca mięśniowego, to znaczy, że przebieg włókien powięzi jest zgodny z kierunkiem przyjmowanych sił, jednak im mięsień jest dłuższy tym przebieg jest bardziej nieregularny. Kolejnym istotnym aspektem budowy powięzi jest jej sposób ułożenia. Jej włókna nie są ułożone szeregowo - jest to jeden z mechanizmów zapobiegających przed rozerwaniem. 
Podejmując nieustanną pracę, powięź jest przebudowywana w taki sposób by wytrzymać licznym siłą jakie na nią działają. Podczas przebudowy, na skutek niekorzystnych czynników (monotonnej pracy, która prowadzi do przeciążeń danej grupy mięśniowej) ułożenie włókien może zmienić się na niekorzystne. W przebiegu procesu fibronektyny wzdłuż kierunku ruchu, który jest przeciążany dochodzi do pogrubienia i zmiany ułożenia włókien powięzi na bardziej szeregowe co zwiększa ryzyko rozerwania taśmy. 


Źródło : https://www.google.pl/search?q=powi%C4%99%C5%BA&source=lnms&tbm=isch&sa=X&ved=0ahUKEwi95bOBx77VAhXM7RQKHTnGBw8Q_AUICigB&biw=1440&bih=753#imgrc=T05wWXyag3jB9M:

W skład całego układu powięziowego zaliczamy trzy rodzaje włókien :
  • mało elastyczne, jednak bardzo mocne (5-15%) białe włókna kolagenowe
  • niezwykle elastyczną (150%) żółtą elastynę 
  • luźno umiejscowione w siateczkę włókna retikulinowe, które łączą pozostałe elementy w jedną całość 


Fibronektyna
Jest to substancja glikoproteinowa, która zostaje uwalniana podczas obciążenia. Jej najważniejszą funkcją jest ochrona przeciążanego miejsca. Wyrzut kolagenu do miejsca najmocniej obciążanego stymuluje organizm do wzmocnienia danego regionu oraz wspomaga wykonanie pracy. Dzięki niej dochodzi do pogrubienia powięzi, jednak w konsekwencji zwiększa się ryzyko urazu poprzez rozciągnięcie. 
Dużym problemem ograniczającym w sposób znaczny zakres ruchu oraz dające objawy bólowe są zrosty włókniste. Okolice w których dochodzi do zrostów włókien tworzą rejony zapalne, dochodzi do tego poprzez aktywację komórek pochodzących z układu immunologicznego, które uwalniając cytokiny i resztę białek oraz mediatorów zapalnych stymulują naturalne procesy naprawcze prowadzące do wytworzenia dodatkowego kolagenu przez fibrocyty. Nowo powstały kolagen charakteryzuje się nieregularnością ułożenia, co więcej jego nadmiar w konsekwencji prowadzić będzie do dalszego zrastania się poszczególnych włókien ze sobą. Opisywana wyżej sytuacja może mieć miejsce, np:  w nowo powstałych bliznach ( w tym też pooperacyjnych, dlatego bardzo ważne jest ich rozpracowywanie i mobilizacja) , w więzadłach narządu ruchu, więzadłach trzewnych, czy też ścięgnach palców utrudniając ich ślizg. 


Podział powięzi 
Podział powięzi jest tematem obszernym ponieważ dzieli się ją na kilkanaście rodzajów, jednak dla terapeuty najważniejsze z nich to :


powięź podściółkowa, inaczej "powierzchowna", jak sama nazwa mówi jest to warstwa leżąca najbardziej zewnętrznie. Otacza ona całe ciało z wyjątkiem naturalnych otworów jakimi są : oczodoły, jama nosowa, jama ustna, itp. Znajduje się bezpośrednio pod skórą jednocześnie się z nią łącząc, dzięki czemu jest bardzo elastyczna. Otacza komórki tłuszczowe, jej gęstość i grubość zależna jest od miejsca w którym się znajduje. Jej elastyczna konstrukcja zapewnia prawidłową i swobodną pracę naczyń krwionośnych i limfatycznych.  


powięź głęboka, znajduje się nieco głębiej naszego organizmu i otacza każde włókno mięśniowe, brzusiec mięśniowy, więzadła, ścięgna, rozcięgna oraz stawy. Jej zadaniem jest przenoszenie siły wytwarzanej w czasie skurczu mięśnia, zapewnianie opcjonalnego ślizgu struktur po sobie oraz jego ochronę. To ona w naszym przypadku odgrywa znaczącą rolę, przez co na niej w czasie pracy z pacjentem skupiamy naszą uwagę. 


powięź oponowa, to ona chroni i otacza cały układ nerwowy. Jej głównymi składowymi jest opona twarda i niżej leżąca opona miękka. Powięź ta w obrębie nerwów obwodowych przechodzi w tak zwane nanerwie chroniąc je.


powięź trzewna, posiada najbardziej skomplikowaną i złożoną strukturę z wszystkich wyżej wymienionych warstw. Okala wszystkie narządy wewnętrzne, tworzy otrzewną, opłucną oraz cały worek osierdziowy, w swym zasięgu obejmuje również pęczki nerwowo-naczyniowe biegnące do organów i z nich wychodzące. 

Role i funkcje powięzi w organiźmie 

powięź otacza wszystkie naczynia krwionośne, kości, włókna nerwowe, trzewia, ścięgna, więzadła, itp.

- ochrania otaczające struktury przed uszkodzeniami spowodowanymi między innymi przez nadmierne rozciągnięcie

- powięź przenosi powstające w czasie skurczu mięśnia obciążenia między sąsiadującymi pęczkami oraz włóknami mięśniowym

- łącząc dane grupy mięśniowe przyczynia się do powstawania schematów motorycznych

- to ona otaczając nasze ciało nadaje mu kształtu  

- dzięki oddzielaniu poszczególnych mięśni od siebie warunkuje ich prawidłowy ślizg i ergonomię w wykonywaniu pracy fizycznej

- powięź bierze również udział w nocycepcji oraz priopriocepcji

- stanowi rusztowanie dla naszego ciała

- potęguję siłę wykonywania ruchu dynamicznego

- zapewnia stabilizację dzięki swej jednolitości i wytrzymałości

- pełni rolę amortyzacyjną oraz podporową

- funkcja transportowa, powięź nie tylko dzieli poszczególne mięśnie ze sobą, ale także umożliwia transport chłonki w przestrzeniach międzypowięziowych



Zmiany w procesie starzenia 

Na skutek starzenia się organizmu zmiany towarzyszące tkance podskórnej są zbliżone do tych widocznych w obrębie skóry. Wraz z wiekiem obniża się stężenie kolagenu w tkance co sprzyja jej wiotczeniu, spada również zawartość tkanki tłuszczowej, te czynniki sprzyjają temu by powięź stała się  luźniejsza, ułożenie kolagenu staje się mniej regularne i gorzej uporządkowane. Obniżeniu ulegają właściwości lepkosprężyste. W konsekwencji nie jest już tak wytrzymała na przeciążenia jak była i jest w znacznym stopniu podatna na uszkodzenia mechaniczne. Proces starzenia się tkanki rozpoczyna się już po 30 roku życia.


To tak co nie co w Dużym skrócie :) 

Komentarze

Popularne posty z tego bloga

#20 Naprężacz powięzi szerokiej - czyli jedna z potencjalnych przyczyn dolegliwości bólowych w okolicy stawu kolanowego i biodrowego u aktywnych i leniwych :)

#7 Co zrobić ze "skręconą kostką" ?

#15 Płaskostopie -> nie takie proste jak wiele ludzi myśli .. :/