#14 Osteoporoza -> nie tylko u kobiet i nie tylko u starszych ! Udostępnij :)

    Osteoporoza to choroba układowa tkanki kostnej, której głównym elementem jest zmniejszenie masy oraz obniżenie jakości kości, czego skutkiem jest zwiększona podatność szkieletu na złamania do których może dojść nawet podczas niskoenergetycznego upadku.

    Osteoporoza dotyczy w znacznym stopniu kobiet niż mężczyzn. Statystyki wyraźnie pokazują tą zależność:

v  co najmniej 1 na 3 kobiety oraz 1 na 5 mężczyzn powyżej 50 r.ż doznaje złamania spowodowanego osteoporozą

v  33% starszych osób u których doszło do złamania stawu biodrowego na wskutek urazu staje się niepełnosprawna oraz traci samodzielność rok po złamaniu

v  natomiast 1 na 5 osób umiera przed upływem roku od złamania

v  brak zastosowania prawidłowego leczenia oraz profilaktyki i rehabilitacji zwiększa ryzyko kolejnych złamań aż do 50%

     Osteoporozę śmiało możemy zaliczyć do grona chorób cywilizacyjnych mimo, że bardzo często nie daje wczesnych objawów jak na przykład cukrzyca czy otyłość, to świadczy o tym, że profilaktyka i świadomość ludzi powinna być na tyle duża by mogli oni zabezpieczyć się (na ile to możliwe) przed jej rozwojem : 

v  jest jedną z najczęściej występujących chorób występującej u dorosłych osobników

v  75 mln ludzi zmaga się z tą przypadłością tylko w Europie, USA i Japonii

v  30% kobiet i 8% mężczyzn po 50 r.ż cierpią na osteoporozę

v   ryzyko urazu w postaci złamania u 50 letniej kobiety wynosi 40%, a mężczyzny 13%

v  najczęściej łamanymi strukturami są : szyjka kości udowej, kość promieniowa oraz ramienna, a także kręgosłup.

    Istotą choroby jest wadliwy proces niszczenia i odbudowy tkanki kostnej, który u osoby zdrowej jest zrównoważony i przebiega w sposób prawidłowy, natomiast u chorego przesunięcie zmierza w kierunku destrukcji na skutek braku prawidłowej regeneracji się tkanki. Narażone są głównie kobiety, ale także mężczyźni, a nawet dzieci.

Źródło : http://e-anetabloguje.blog.pl/2016/11/16/dzieki-temu-szybko-i-naturalnie-pokonasz-osteoporoze/

Źródło: http://wilczoglodna.pl/osteoporoza/

Klasyfikacja Osteoporozy :

v Osteoporoza pierwotna :

(nie jest spowodowana przyjmowanymi lekami, ani występującymi chorobami)

•        Typ A:

    - inna nazwa to osteoporoza starcza lub inwolucyjną

    - najczęstsze występowanie u osób w przedziale wiekowym 70-75 lat

    - przyczyną jest spadek wchłaniania wapnia, co znacznie osłabia wytrzymałość kośćca

   

•        Typ B :

     - nazywana menopauzą pomenopauzalną

     - w tym przypadku chorzy to najczęściej kobiety po menopauzie (55-56 lat)

     - przyczyna to spadek estrogenu, czyli hormonu kobiecego który ją chroni

    

v Osteoporoza wtórna :

powstaje jako powikłania chorób i stosowania takich leków jak :

•       Jako powikłania chorób :

   - zaburzenia hormonalne: nadczynność tarczycy, cukrzyca( szczególnie typ I ), endometrioza (czyli wędrująca śluzówka macicy)

   - przewlekła niewydolność nerek

   - choroby przewodu pokarmowego : zaburzenia trawienia i wchłaniania, np: celiakia, zapalenie jelit, choroby wątroby

   - Przewlekła Obturacyjna Choroba Płuc (POChP)

   - nowotwory takie jak białaczka czy chłoniak oraz szpiczak mnogi

   - hemofilia (zaburzenie krzepnięcia krwi)

   - sarkoidoza (polegająca na tworzeniu się małych guzków zapalnych w różnych narządach ciała)

•       Jako stosowanie takich leków jak :

   - glikokortykosteroidy ( w medycynie stosowane między innymi do leczenia astmy oskrzelowej)

   - leki przeciw padaczkowe

   - heparyna ( podawany jako preparat zmniejszający krzepliwość krwi)

   - doustne antykoagulanty (np. U ludzi z zaburzeniami rytmu serca)

   - niektóre leki przeciwnowotworowe

Co zwiększa ryzyko pojawienia się osteoporozy ?

v palenie tytoniu

v  nadużywanie alkoholu

v  brak minimum aktywności fizycznej / prowadzenie sedenteryjnego trybu życia

v  niedobór witaminy D3

v  uboga dieta

Diagnostyka: 

v Osteoporoza cechuje się ukrytym do czasu przebiegiem choroby, co w znacznym stopniu utrudnia choremu rozpoznanie dolegliwości i często o niej dowiaduje się będąc już w szpitalu po złamaniu kośćca. Jest podstępna !

v Wczesne stadium osteoporozy może potwierdzić wynik wykonanych badań.

v Jedyne co może zaniepokoić chorego i dać mu powód do myślenia jest fakt nagłych spadków masy ciała.

Osteoporoza – jakie wykonać badania ?!

v podstawowym badaniem diagnostycznym jest badanie densytometryczne (densytometria)

v  polega na badaniu gęstości i wytrzymałości tkanki kostnej

v  wynik takiego badania ukazuje nam czy jesteśmy narażeni na zachorowanie czy też nie, a także pokazuje obecny stan kośćca

v  może wskazać także na początkową fazę osteoporozy, czyli osteopenię

v od 1,0 do -1,0 – norma

v od -1,0 do -2,5 – osteopenia

v poniżej -2,5 – osteoporoza

Profilaktyka Osteoporozy:

v korekcja zaburzeń hormonalnych u kobiet w okresie przed i pomenopauzalnym

v  odpowiednia dieta, bogata w : sole wapnia, fosforu, magnezu, witaminy D3 , witaminę C

v  szczególne zaopatrywanie w warunkach złego wchłaniania ( np. Zaburzenia wchłaniania układu pokarmowego)

v  wdrożenie profilaktyki i tym samym niwelowania i eliminowania czynników ryzyka osteoporozy, a w tym : zaprzestanie nadużywania alkoholu oraz palenia tytoniu, odstawienie niektórych leków lub ich zastąpienie innymi, uprawianie regularnej aktywności fizycznej – która w sposób pewny poprawia jakość kośćca oraz pobudza funkcję regeneracyjne organizmu ( w tym funkcje transportowe i odżywcze)

v  na ile to możliwe zapobieganie upadkom, złamaniom i długiemu unieruchomieniu po przez np : zmianę infrastruktury obiektów w których najczęściej się znajdujemy ( zdjęcie chodniczków, zastosowanie przyrządów pomocniczych w łazienkach, przy schodach, itp.

v zapotrzebowanie na wapń jest zależne od wieku, tak też :

•        u dzieci do 10 r.ż wynosi ok. 800 mg na dobę

•        u młodzieży ok. 1100 mg na dobę

•        u dorosłych 1000 mg na dobę

•        u osób w wieku starczym dawka dochodzi aż do 1500 mg na dobę !

v  Polacy stosując swoją dietę średnio zaopatrują organizmy w około 50-60 % dobowego minimum

v  szokującym jest fakt, że aż ok. 40% kobiet przyjmuję mniej niż 500 mg wapnia na dobę

Regularna aktywność fizyczna jako recepta na zdrowie !! 

v uprawianie regularnej aktywności fizycznej nie tylko zapobiega ale także i leczy osteoporozę nie tylko po przez wzmacnianie tkanki kostnej, ale także po przez wzmacnianie innych układów naszego ciała ..

v  wspomaga układ krążenia -> co warunkuje lepszą funkcję transportową tkanek w tlen i substancje odżywcze

v  wspomaga propriocepcję -> czyli czucie głębokie/ stabilizację, co w sposób realny dzięki świadomości swojego ciała zmniejsza ryzyko upadku, a co za tym idzie złamania

v  wykonywanie „treningu” w komorze hipoksyjnej będzie stymulowało wrażliwe na niedotlenienie nerki, które będą zmuszone do wytwarzania erytropoetyny (glikoproteinowego hormonu peptytowego), który wędrując wraz z krwią do kości stymuluje je do wzmożonego wytwarzania erytrocytów (nośników tlenu) co w bezpośredni sposób pobudza tkankę kostną (kości długie) to wykonywania czynności biologicznych.

Przykładowa Dieta :

v najbardziej wartościowe w takiej diecie jest wszelkiego rodzaju nabiał  (mleko, sery i reszta jego przetworów)

v  sytuacja się jednak komplikuje gdy chory nie toleruje laktozy, w takich sytuacjach są produkty, które w swym składzie posiadają laktazę - enzym który rozkłada laktozę na monocukry takie jak glukoza czy galaktozę ,a te są przyswajane.

v  dobowe zapotrzebowanie na wapń w diecie osteoporotycznej zapewnia np. : 3 szklanki mleka, 3 jogurty, dwa plasterki żółtego sera – a nie pokarmów seropodobnych !

v  dla osób dbających o linię – produkty które mechanicznie zostały odtłuszczone zawierają taką samą ilość wapnia co pełnotłuste produkty nabiałowe.

v  ważną informacją również jest możliwe ograniczenie produktów które w sposób znaczny ograniczają wchłanianie wpania ( a do nich należą np.: warzywa zawierające kwas szczawiowy ( szpinak, rabarbar, szczaw)) oraz ziaren zbóż które zawierają kwas fitynowy – np. Otręby pszenne.

v  NALEŻY DOSTARCZAĆ ODPOWIEDNIĄ ILOŚĆ WAPNIA BY ORGANIZM NIE MUSIAŁ GO POBIERAĆ Z KOŚCI CO SPRZYJAŁO BY ROZWOJOWI CHOROBY !!

Fizjoterapia w Osteoporozie

v zależna jest od stopnia zaawansowania choroby

v  przy doborze ćwiczeń bezwzględnie pod uwagę należy wsiąść :  wiek, płeć, masę pacjenta, stan obecny choroby

v  wykonywana terapia może bazować na tych najprostszych od zabiegów z fizykoterapii, odnowy biologicznej, które to w sposób egzogenny będą dostarczać bodźców stymulujących do poprawy ukrwienia narządu ruchu, po przez kinezyterapię (ćwiczenia bierne, czynno-bierne, czynne, czynne z obciążeniem), aż do terapii manualnej w której to zależnie od stopnia choroby stosuje się techniki mobilizacji takcyjno – kompresyjne tkanki kostnej .. .

v  JEDNAK NAJLEPSZYM DLA NASZEGO CIAŁA JEST UPRAWIANIE REGULARNEJ AKTYWNOŚCI FIZYCZNEJ I LIKWIDOWANIE CZYNNIKÓW UŁATWIAJĄCY ZAPOCZĄTKOWANIE CHOROBY I JEJ ROZWÓJ --> CZYLI PO PROSTU PROFILAKTYKA !!!

DBAJCIE O SIEBIE I ROZPOWSZECHNIAJCIE PROFILATYKĘ , GDYŻ LEPIEJ ZAPOBIEGAĆ NIŻ LECZYĆ !

Bibliografia : 

- liczby statystyczne zaczerpnięte z http://www.osteoporoza.pl/attachments/1703_Dzien_osteoporozy_informacja__05__2012-08-02.pdf